Privatni dnevnici Alberta Ajnštajna sa putovanja po Aziji i Bliskom istoku od oktobra 1922. do marta 1923. godine otkrili su njegovu ranije nepoznatu rasističku stranu, prenose izraelski mediji.

Čuveni fizičar zapisao je svoje misli koje pokazuju ksenofobičan odnos prema mnogim narodima koje je sreo na putovanju, a posebno prema Kinezima. Ajnštajn ih je nazvao “vrijednim, prljavim, glupim narodom”, uporedivši ih sa robotima, objavio je “Gardijan”.

Istraživači su rekli da su bili šokirani tim otkrićem, posebno zato što je Ajnštajn kasnije bio poznat po svojoj humanosti i podršci borbi za građanska prava u SAD.

Godine 1956. je u jednom govoru označio rasizam kao “bolest bijelih ljudi”, najavivši da ne namjerava da ćuti o tome. Ranih dvadesetih godina poveo je svoju tadašnju ženu Elzu Ajnštajn na dugo putovanje.

Posjetili su Hongkong i Singapur, dva puta nakratko bili u Kini i šest nedjelja boravili u Japanu, gdje je Ajnštajn držao predavanja. Takođe su proveli 12 dana u tadašnjoj Palestini pod britanskim mandatom.

Dnevnike sa putovanja po Dalekom istoku, Palestini i Španiji 1922-1923. (The Travel Diaries of Albert Einstein: The Far East, Palestinem and Spain, 1922-1923) nedavno je objavio “Princeton University Press”.

“Oni su neka vrsta kontrasta javnom imidžu velike humanitarne ikone. Mislim da je prilično šokantno čitati ih i porediti sa njegovim javnim izjavama”, izjavio je prevodilac dnevnika sa originalnog njemačkog na engleski Zeev Rozenkranc, dodavši da nisu bili namijenjeni izdavanju.

Ajnštajn je čak za kinesku djecu napisao da “izgledaju glupa i bez duha”.

“Bilo bi šteta da Kinezi istisnu sve druge rase. Za one poput nas sama pomisao na to je neizrecivo turobna”, ocijenio je Ajnštajn.

Međutim, odnos prema drugim azijskim narodima bio je drugačiji. Ajnštajn je mnogo više bio impresioniran Japancima, označivši ih kao “nerazmetljive, pristojne, sve u svemu jako dopadljive”.

Rozenkranc je izjavio da, iako su pogledi poput Ajnštajnovih u to vrijeme bili preovlađujući, ipak nisu bili univerzalni, prenosi Beta.

Doduše, Ajnštajn je to napisao mnogo prije nego što je vidio do čega rasizam može da dovede u nacističkoj Njemačkoj i prije nego što je iskusio rasizam protiv Afroamerikanca u SAD, gdje se preselio 1933. godine.

Tridesetak godina nakon putovanja u Aziju njegova supruga je zapisala u dnevnicima da je odbio ponudu da postane predsjednik Izraela.

izvor:cdm