Uz ručne satove, kaiševe, dugmad za manžetne, kravate spadaju u one sitnice koje čine stil.
Kravata je svima znan duži komad tkanine koji obično muškarci nose oko vrata kao modni dodatak, a koji je tokom vremena postao i najpoznatiji aksesoar za gospodu, iako im je oduvijek zadavao muke pri vezivanju.
Budući da se danas obelježava Svetski dan kravate, treba malo sagledati modni ukras koji je moguće vezati na 177.147 različitih načina. Najčešće se izrađuje od svile, tada je i najelegantnija, ali može biti i od nekog drugog platna ili materijala.
U nekim kulturama kravata je dio uobičajene svečane odjeće za muškarce, a pored toga što simbolizuje stil, eleganciju i uglađenost, ona je i simbol uniformisanosti i obavezan detalj uniforme – vojničke, školske ili esnafske. Policajci, vojnici, piloti, svi oni oko vrata nose diskretnu kravatu u adekvatnoj boji.
Često se koristi kao simbol statusa ili pak želje da se prenese poruka. A često je koriste i žene, koje njome takođe nastoje da prenesu poruku.
Sama reč kravata je francuskog porekla (cravate) i izvedena je od francuske reči za Hrvate (Croat).
Evolucija kravate
Priča o nastanku kravate vraća nas u 17. vijek. Vjerovatno je evoluirala od obične marame koju su muškarci nosili oko vrata i koja je imala višestruku funkciju, dakle ne samo dekorativnu – da se stavi preko lica radi zaštite od prašine prilikom jahanja, da se njome previje i učvrsti rana, da upija znoj oko vrata ili da se stavi na glavu kako zaštita od sunca. Čak postoje podaci da je korišćena i za mehaničko filtriranje nečiste vode.
Pojedini izvori kažu da vuče porijeklo od vojnika koji su dolazili sa teritorije današnje Hrvatske i koji su služili u Francuskoj tokom Tridesetogodišnjeg rata.
Godine 1635. oko 6.000 vojnika i vitezova stiglo je u Pariz kao podrška francuskom kralju Luju XIII. Među njima je bio veliki broj hrvatskih plaćenika koji su, predvođeni banom, ostali u službi francuskog kralja. Njihova tradicionalna uniforma sa vezanim, crvenim maramama oko vrata privukla je pažnju francuskog dvora. Te marame bile su napravljenje od grubih materijala.
Oko 1650. godine ovaj stil prihvaćen je na francuskom dvoru i među buržoazijom tog vremena kao simbol elegancije, kada su kravate bile sofisticiranije, načinjene od pamuka i svile.
Luj XIV nosio je čipkastu kravatu kad mu je bilo samo sedam godina i postavio standarde u krugovima francuskog plemstva.
Novi odjevni predmet pokrenuo je modnu pomamu u Evropi – i muškarci i žene nosili su oko vrata komade tkanine. U Englesku je kravatu donio Čarls Drugi po svom povratku iz izgnanstva i ona je ubrzo osvojila čitavu Evropu.
Muškarci su nosili čipkaste kravate za čije vezivanje je bilo potrebno mnogo vremena i truda.
Simbol muškosti jači od mača
Zanimljivo je da se u jednom trenutku istorije dodirivanje kravate druge osobe označavalo kao poziv na borbu.
Tokom 17. vijeka Englezi su dizajnirali kravatu koju mač nije mogao da presječe, a danas je moguće kupiti kravatu koja je otporna na metke.
Jedina država koja je zabranila nošenje kravate je Iran - tokom 1979. godine, nakon Islamske revolucije, zabranjena je u maloj provinciji Gilan jer se smatrala znakom zapadne dekadencije.
Amerikanci svake godine potroše približno milijardu dolara za kupovinu 100 miliona kravata, a oni koji sakupljaju kravate poznati su kao grabatolozi. Kravate su jedan od najpoznatijih poklona za Dan očeva na Zapadu.
Smatra se da se danas u Americi svakog dana više od 15.000 muškaraca uči kako da veže kravatu.
Za svaku kravatu 110 svilenih crva
Najveći proizvođač kravata na svijetu je Kina. Da bi se napravila kvalitetna svilena kravata, potrebno je približno 110 svilenih crva - za izradu jedne svilene kravate potrebne su svilene niti duge 74.676 metara.
Najskuplju kravatu na svijetu napravio je indijski dizajner za modnu reviju u Mumbaju 2004. i njena cijena je iznosila nevjerovatnih 220.000 američkih dolara, a načinjena je od čiste svile i 261 dijamanta.
Čuven je vindzorski čvor
Iako smo već rekli da postoji mnogo načina da se veže kravata, najpoznatiji je dvostruki vindzorski čvor, koji je patentirao vojvoda od Vindzora. A tu su još i obični čvor, dvostruki obični, obični vindzorski, klasični američki čvor, slobodni američki čvor… Nakon nošenja, poželjno je razvezati je i pustiti da se ispravi i odmori.
Uz ručne satove, kaiševe, dugmad za manžetne, kravate spadaju u one sitnice koje čine stil.
Kravata nikako ne smije biti duža od kaiša. Vrsta čvora u koji će kravata biti vezana zavisi od kragne košulje.
Uske kragne zahtjevaju i usko vezivanje, a široke kragne traže vindzorki čvor.
Kod kravate su najvažniji materijal od koga je napravljena i dezen kojim je ukrašena. Klasične su na pruge i tufne, sa aplikacijama u tkanju materijala, i mijenjaju se u zavisnosti od trenda. Aktuelne su kravate izduženog oblika i sve su popularnije uske kravate.
Oskar Vajld ju je smatrao umjetničkim djelom
Igle kojima se pričvršćuju za košulju veoma su lijep ukras i podjednako otmen poklon kao i sama kravata.
Iako je prvobitna namjena kravate da se nosi u svečanim i posebnim prilikama, savremeni trendovi uveli su kravatu i u ležerne odjevne kombinacije. Kravata je počela da visi oko vrata iako ispod nje nije kragna od košulje, stilisti je kombinuju sa majicama.
Savjet Oskara Vajlda glasi: - Ako već niste umjetničko djelo, onda barem nosite jedno na sebi.
Izvor i foto: Kolektiv. Me
Tekst objavila: Ljilja Brajković