NVO Novi poredak je u okviru projekta ,,Edukacijom do ravnopravnosti lica sa invaliditetom” realizovala okrugli sto sa pripadnicima OSI čiji je cilj povećanje društveno-socijalne inkluzije OSI u širi kontekst društvene zajednice, promocija njihovih prava i smanjenje diskriminacije prema njima. Prema riječima koordinatora projekta profesora Radivoja Bogavca, promocija ostvarivanja prava i sprečavanja diskriminacije prema osobama sa invaliditetom kroz pojačan proces obrazovanja, zapošljavanja, socijalnih usluga i drugih vidova podrške je jedini siguran put prema inkluziji OSI u društvene tokove.
Na okruglom stolu je konstatovano da su najznačajniji elementi nedostataka podrške, sa kojima se osobe sa invaliditetom, susreću u svom svakodnevnom životu prepreke u fizičkom okruženju, na prvom mjestu, arhitektonska, odnosno fizička pristupačnost nekog objekta tj. mogućnost da osoba sa invaliditetom može da uđe u neki prostor koristeći rampu, lift ili rukohvate. Konstatovano je da je i neinformisanost, odnosno nemogućnost osoba sa invaliditetom da pristupe adekvatnim kanalima komunikacije ili da dođu do relevantnih informacija na temu koja je predmet njihovih interesovanja problem koji dovodi do neinformisanosti osoba sa invaliditetom o svojim pravima i o formalno pravnim procedurama za njihovo ostvarivanje.
Poseban problem predstavljaju institucionalne, odnosno administrativne prepreke koje postoje u društvenom sistemu i institucijama a koje se odnose na nerazumijevanje i neagilnost nadležnih institucija za implementaciju ljudskih prava, razne pravne i proceduralne prepreke.
Pored navedenih prepreka postoje i one o kojima se ne govori implicitno, koje se odnose na socijalne prepreke koje su bazirane na negativnim stavovima, predrasudama i stereotipima, koji koje često vode diskriminaciji prema OSI.
Na okruglom stolu se posebna pažnja posvetila zakonskoj regulativi u smislu koja su rješenja i šta ona nude, a sa druge strane kako se Zakon ne primjenjuje u praksi na način propisan zakonskim normama i regulativama. Posebna tema su bili i određeni podzakonski akti koji su u koliziji sa Zakonom ili izazivaju indrektnu diskriminaciju i nejednak tretman OSI u socijalnim i društvenim tokovima. Tema koja je takođe bila prisutna na okruglom stolu je odnos političkih partija sa pozicije odlučivanja po pitanju problema osoba sa invaliditetom kao i učešća OSI u politici i korišćenju njihovih prava da biraju ili budu birani.
Jedna od predavačica na projektu Dragana Božović je istakla da osobe sa invaliditetom koje usled postojećeg invaliditeta nemaju mogućnost da se obrazuju, teško mogu doći do posla, a ako i dođu, veoma mali broj poslodavaca ima pristupačan i funkcionalan radni prostor za osobe korisnike invalidskih kolica.
Takva osoba živi od dodatka za njegu i pomoć ili socijalnih davanja, što ukazuje na težak finansijski momenat kod takvih porodica.
Zaključak okruglog stola je da je potrebno preduzeti sinhronizovane korake kako bi se eliminisala diskriminacija i uskraćivanje osnovnih ljudskog prava osoba sa invaliditetom počevši od prava na slobodu kretanja, prava na školovanje, zapošljavanje, liječenje i sva ostala prava.
Projekat je podržan je od strane Ministarstva ljudskih i manjinskih prava Crne Gore, realizuje se u partnerstvu sa NVO Korak promjene i traje sedam mjeseci.
Koordinator projekta, prof. Radivoje Bogavac,
Saopštenje: NVO Novi poredak
