Gradovi mogu biti krajnje nepoželjna mjesta za divlje životinje. Bučni su, zakrčeni automobilima, puni ljudi i prepuni vještačkog osvjetljenja. Ipak, neke životinjske vrste se bolje snalaze u urbanim područjima nego u ruralnim.

Istraživanja pokazuju da se životinje iste vrste koje žive u gradovima i na selu ponašaju različito. Ovi dispariteti će vjerovatno biti sve veći jer više od polovine ljudi širom svijeta sada živi u urbanim sredinama, a gradovi postaju sve veći.

Nedavno istraživanje naučnika sa Univerziteta u Tel Avivu pokazalo je da su egipatski slijepi miševi koji žive u urbanim djelovima Izraela dobili potomstvo dvije i po nedelje ranije od onih u ruralnom području. Ovo im daje značajnu prednost, jer postoji vjerovatnoća da će se razmnožavati dva puta godišnje.

U istraživanju je zabilježeno da je u urbanim sredinama veća zastupljenost i raznovrsnost voćaka. U Tel Avivu, na primjer, drveće se zaliva. To znači da voća ima duže tokom cijele godine, što znači pouzdanije zalihe hrane za slijepe miševe.

Oni takođe imaju koristi i od efekta urbanih „toplotnih ostrva“, sa višim temperaturama koje ublažavaju zimske temperature kojima su izloženi njihovi srodnici u ruralnim sredinama.

Većina životinjskih vrsta ljude doživljava kao predatore, tako da ih naše prisustvo ometa i odvlači pažnju od hranjenja i razmnožavanja. Da bi preživjele u gradovima u kojima dominiraju ljudi, životinje stoga moraju biti hrabrije.

Ovo je nešto što su istraživači neko vrijeme proučavali kod divljih životinja poput lisica. Urbane lisice su često sigurnije u reakciji na hranu koja je, recimo, smještena u kutiju od cipela.

Urbane ptice, od crvendaća do divljih golubova, takođe su postale hrabrije. U studiji iz 2008. naučnici su otkrili da su urbane ptice tolerantnije na uznemiravanje ljudi od ruralnih, i dozvoljavaju ljudima da im priđu bliže.

Ptice koje su se manje ustezale da priđu ljudima potomci su već velikog broja generacija koje žive u gradovima, što govori o dugoj istoriji prilagođavanja uslovima sredine. Ova promjena ponašanja pomaže ovim životinjama da prilagode svoje reakcije na stres kada su izložene novim situacijama. Da to ne urade, patili bi od hroničnog stresa.

Da bi se provjerilo da li je ova smelost kod ptica posljedica evolucionih adaptacija, jedna eksperimentalna studija iz 2006. u Njemačkoj je odgajala ptiće kosova iz urbanog centra i obližnje šume.

Držali su sve ptice u istom okruženju dok nisu odrasle, a zatim su testirali njihove akutne reakcije na stres kada su ih ljudi uhvatili i držali u rukama. Ptice iz grada su imale niži odgovor na stres, što ukazuje da je ova razlika genetski određena.

Urbane ptice, od crvendaća do divljih golubova, takođe su postale hrabrije. U studiji iz 2008. naučnici su otkrili da su urbane ptice tolerantnije na uznemiravanje ljudi od ruralnih, i dozvoljavaju ljudima da im priđu bliže.

Ptice koje su se manje ustezale da priđu ljudima potomci su već velikog broja generacija koje žive u gradovima, što govori o dugoj istoriji prilagođavanja uslovima sredine. Ova promjena ponašanja pomaže ovim životinjama da prilagode svoje reakcije na stres kada su izložene novim situacijama. Da to ne urade, patili bi od hroničnog stresa.

Tada počinju da se useljavaju alohtone vrste. Divlji golubovi, pacovi, čvorci i mnoge druge vrste ljudi unose tokom vremena, bilo slučajno ili namjerno, sve dok se ne dođe do tačke kada biodiverzitet u jednom gradu, počne da liči na neki drugi na drugom kraju svijeta.

Ove vrste često imaju šire niše u ishrani i staništu, što ih čini dobrim u iskorišćavanju urbanih područja.

Urbanizacija neprestano mijenja naš odnos prema životinjama i način na koji doživljavamo prirodu. Iako naučnici raspravljaju o tome da li smo ušli u antropocen (novo geološko doba zasnovano na značajnim planetarnim promjenama koje su izazvali ljudi), neosporno je da ljudi imaju i još uvijek oblikuju pejzaže koji odgovaraju našim potrebama.

Rast gradova i drugih urbanih područja će se nastaviti, a predviđa se da će buduća urbana ekspanzija progutati 11-33 miliona hektara prirodnog staništa do 2100. godine.

Tako ljudi postaju najveća pokretačka snaga u evoluciji divljih životinja.

Izvor:Kolektiv

Foto: Ilustracija/ Pixabay

Tekst objavila:Ljilja Rabrenović