Više od 30 autohtonih sorti voća sa sjevera Crne Gore zastupljeno je u međunarodnoj monografiji "Autohtone sorte jabuke i šljive", kazao je profesor dr. Vučeta Jaćimović, profesor Biotehničkog fakulteta iz Podgorice, koji je sa još dvoje kolega sa istog fakulteta, bio dio međunarodnog tima, koji je učestvovao u izradi monografije, objavljene 2012.godine.
Gostujući tim povodom u emisiji „Eko zona“ Radija Bijelo Polje, Jaćimović je istakao da je monografija rezultat međunarodnog „Sidnekt projekta“, usmjerenog na očuvanje biljnih gena. U projekat su bili uključeni i naučnici iz Albanije, Hrvatske, Makedonije, Moldavije, Rumunije, Republike Srpske, Srbije i Crne Gore.
„Naš rad na projektu je trajao od 2007. do 20009. godine. Tri godine smo obilazili čitavu Crnu Goru, počev od Ulcinja, preko Bara, Herceg Novog, Župe Nikšićke, preko Morače i sjevera Crne Gore, i evidentirali stare, autohtone sorte, koje nažalost polako počinju da se krče, išli od domaćina do domaćina, od sela do sela, pratili te voćke od cvjetanja i listanja do sazrijevanja plodova, ubirali plodove, opisivali ih, izvršili njihovu senzorsku ocjenu. Tokom druge faze smo kalem grančice od svih tih sorti, okalemili na imanju Biotehničkog fakulteta u Podgorici, i dobijene sadnice donijeli u Bijelo Polje i zasadili na imanju sugrađanina Miloša Šćepanovića. Da bismo sačuvali taj sadni materijal, formirali smo kolekciju i te naše voćke rađaju već šest-sedam godina, iako su se neke u međuvremenu osušile“, priča Jaćimović, dodajući da iako naporan, posao na monografiji im je pričinio veliko zadovoljstvo.
Jaćimović kaže, da je od 104 stare sorte koje su zastupljene u monografiji 30 iz naših krajeva, a neke od njih su Voskovača, Dapsićanka, Petrovača, Budimka, Krupnaja, Šarenika, Pazarka, Crvenica, Beljuha, Princeza Ksenija, Đula, Luma, Senabija, Šećerka, Rebrača.
„Cilj cijelog istraživanja jeste očuvanje tih starih sorti, koje se odlikuju otpornošću na niske temperature i visoke snjegove, sušu, a skoro 90 posto njih je otporno na bolesti i štetočine. Upravo u tom materijalu treba tražiti šansu da se stvore neke nove, otporne sorte, kako ne bi često uzimali pumpe i tretirali ih hemijskim sredstvima. Stare sorte na sjeveru Crne Gore stare su od 150 do 200 godina, i iako ih niko i ne tretira, one čak i u takvim uslovima redovno rađaju, daju odlične prinose i dobar kvalitet tih plodova“, naglašava Jaćimović.
Repriza emisije EKO ZONA biće emitovana na programu Radija Bijelo Polje od 20:15.
Autorka: Tanja Dangubić
Tonska realizacija: Milan Knežević
Foto i video: Vladimir Jelić
Audio realizacija: Sanida Kajević
Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
BEZ SAGLASNOSTI REDAKCIJE ZABRANJENO JE PREUZIMANJE SADRŽAJA SA VEB PORTALA RADIJA BIJELO POLJE
