Opština Bijelo Polje realizovala je projekat nabavka i ugradnja ekološki prihvatljivih filtera vazduha koji su instalirani na postrojenju za toplifikaciju u zgradi bivšeg Privrednog suda u Bijelom Polju u Ulici Radomira Medojevića. Budući da su osim sudskih organa Osnovnog i Višeg tužilaštva i Prekršajnog suda u Bijelom Polju u ovoj zgradi smješteni i neki organi lokalne samouprave kao što je Direkcija za imovinu, iskazan je visok stepen odgovornosti javne uprave za pitanja zagađenja vazduha, problem koji je konstantno godinama evidentan u našem gradu, u periodu zimskih mjeseci.
Nabavka i ugradnja ciklona i prateće opreme u kotlarnici koju čine 4 komponente koje se skoro u potpunosti uvoze iz inostranstva, iz Republike Češke i zemalja EU, a koji su ugrađeni u zgradi Višeg i Osnovnog tužilaštva dio je projekta koje Opština Bijelo Polje sprovodi u okviru unapređenja i zaštite kvaliteta vazduha u Bijelom Polju, u skladu sa usvojenim budžetom za 2024. godinu. Komponente sa ekološkim prečišćivačima su ugradjene posle sprovedene javne nabavke na osnovu projektnog zadatka za izradu mašinskog projekta prečišćavanja otpadnog vazduha kotla na čvrsto gorivo - nabavka, isporuka i montaža opreme filterskog prečistača otpadnog vazduha kotla na bio masu. Procedura je urađena u skladu sa smjernicama Državne strategije očuvanja životne sredine, Planu zaštite kvaliteta vazduha Crne Gore za sjevernu zonu i standardima i propisima koji važe za ekološki čist vazduh.
Poslije sprovedene procedure javne nabavke i obavještenja o ishodu postupka jednostavne nabavke po izboru najpovoljnije ponude DOO ''Euroglobus'' Podgorica na iznos od 28.885,00 podnijete 5.11.2024. godine Sekretarijat je sa istim sklopio ugovor kao najpovoljnijim ponuđačem. Kako je predviđeno javnim pozivom izvođač se obavezao da izvrši nabavku i ugradnju sistema/filtera za zaštitu vazduha od zagađenja – projektuj i izgradi (ugradnja ciklona za prečišćivače vazduha za kotla snage 500 kW i prateće opreme u prostorijama zgrade; ugradi dimovodni set cijevi karakteristika iz ponude, ugradi elektro ormar prema specifikaciji ponude i izvrši ispitivanje, instaliranje, mjerenje i dodatne radove, izradi glavni projekat za nabavku i ugradnju sistema i izvrši kratku obuku stručnih osoba-operatera koji koriste, istakla je Andrijana Zejak, direktorica kompanije.
Prema Direktivi EU svaki novi potrošač zagađivač koji koristi peći na čvrsto gorivo obaveza ugraditi prečišćivač vazduha. Savjet Evropske unije je ovog mjeseca usvojio novu Direktivu kojom se postavljaju strožija ograničenja za zagađujuće materije kojim se utiče na zdravlje ljudi, koje treba da budu postignute do 2030. godine.
,,Naš osnovni cilj je da prečišćavanje vazduha od najvećih zagađivača svedemo u za to prihvatljive ekološke evropske i međunarodne standarde”, izjavio je sekretar Sekretarijata za ruralni i održivi razvoj Armin Sijarić.
Budući da je unapređenje kvaliteta vazduha kompleksan problem i zahtijeva koordiniran rad svih subjekata društva, pa i centralne vlasti, apelujemo na vladine i ostale državne institucije da u skladu sa zakonskim obavezama, važećom Strategijom i Državnim planom unapređenja kvaliteta vazduha opredijele budžetska sredstva za sljedeću godinu kako bi preostala postrojenja kolektivnih zagađivača zamijenili ili osposobili za bezbjednu emisiju vazduha u atmosferu.
U ovoj godini planiramo ugradnju prečišćivača u OŠ ''Risto Ratković'' u Nikoljcu, u takođe urbanoj sredini, dok su u ustanovama Zavod za zdravstvo i Fond PIO, koji još posjeduju kotao na ugalj nabavljani klima uređaji. Planirana je i nabavka prečišćivača vazduha za unutrašnje prostorije vrtića, škola, zdravstvenih ustanova kao i gradskih kapela i gasalhana na teritoriji opštine Bijelo Polje.
Sekretarijat za ruralni i održivi razvoj je uputio dopise Sekretarijatu za planiranje i uređenje prostora i Glavnom gradskom arhitekti da uzmu u obzir kao obavezne uslove svakom investitoru prilikom izdavanja UT uslova, gdje je potreban elaborat, da se kotlovi na ugalj i čvrsta goriva ne smiju ugrađivati bez atestiranih filtera, istakao je Sijarić.
Nakon završetka kolektivnih zagađivača ostaje nam pitanje individualnih kojih u Bijelom Polju ima preko 10 hiljada u urbanoj zoni koji koriste čvrsto gorivo, uglavnog drvo. Prema ranije izvedenim istraživanjima u Bijelom Polju imamo 13.086 individualnih ložišta, od toga je oko 2.5 hiljade na pelet tj. biomasu, a ostatak čine potrošači na čvrsto gorivo.
Ovakve i slične akcije je podržao i prvi čovjek lokalne uprave u Bijelom Polju i najavio dalju podršku i značajnu dinamiku sprječavanja izazova nastanka zagađenja životne sredine.
,,Ključne mjere sa procijenjenom kvantifikacijom efekata i troškova vezanih za njihovo sprovođenje Opština Bijelo Polje je odredila na osnovu akcionog plana i obaveza Vlade Crne Gore, ali i lokalne uprave u Bijelom Polju koja je svojim budzetom opredijelila sredstva za ove namjene”, naglasio je predsjednik Opštine Bijelo Polje, Petar Smolović.
S tim u vezi, očekujemo aktivniji pristup i državnih institucija kako bi obezbijedili ekološki prihvatljive instalacije za grijanje u javnim ustanovama i dala podršku kolektivnim i individualnim potrošačima na prelazak sa čvrstog na ekološkog prihvatljiv energent. Osim ovih očekujemo da se na centralnom nivou sprovode i druge mjere za smanjenje uticaja suspendovanih PM 2.5 i PM 10 čestica na životnu sredinu kao što su, povećanje korišćenja alternativnih goriva, novih generacija vozila i elektromobilnosti u saobraćaju. Sprovođenje ovih mjera je u toku, ali radi se o troškovima koji nastaju kao posljedica tehnološkog odnosno ekonomskog razvoja.
Imajući sve u vidu pred svim institucijama predstoji povećana odgovornost na djelovanje u pogledu smanjenja emisije štetnih materija, a nadamo se boljem kvalitetu vazduha u Bijelom Polju.
Izvor: Opština Bijelo Polje