Crna Gora nema zvanični registar osoba s autizmom, a u Centru za autizam ta dijagnoza uspostavljena je kod 337 djece. Međutim, procjene su da oko 4.000 osoba u Crnoj Gori ima neki od  oblika  iz spektra autizma i da je među njima više osoba muškog pola. Gostujući u emisiji “Tajne zdravlja” Radija Bijelo Polje Tanja Nedović, defektolog-oligofrenolog kaže da je autizam stanje koje se manifestuje u ranom djetinjstvu a karakterišu ga teškoće u oblasti socijalne interakcije, komunikacije i limitiranog ili atipičnog poremećaja u ponašanju i interesovanju. ”Teškoće u okviru socijalnih interakcija se najčešće ogledaju u otežanom korišćenju neverbalnih vidova komunikacije, kao što je ostvarivanje kontakta očima, ekspresija lica, držanja tijela ili upotreba gestova u komunikaciji. Takođe, mogu da se jave teškoće u održavanju odnosa sa svojim vršnjacima u skladu sa uzrastom, kao i  teškoće  spontane inicijative za uključivanje u različite aktivnosti sa drugim ljudima. Što se tiče ostvarivanja komunikacije, govor se usporeno razvija ili se uopšte ne razvija, a osobe koje razviju govor najčešće ga ne koriste u namjeri prenošenja poruke i same konverazcije, javlja se odsustvo simboličke  igre. Što se tiče limitiranih i stereotipnih oblika interesovanja, ponašanja i aktivnosti,  javlja se preokupacija jednim ili više ograničenih ili repetitivnih stereotipnih oblika interesovanja, ili preokupacija djelovima objekata”, kaže Nedović, dodajući da su ovo samo neki od znakova, koji ukazuju na postojanje autističnog poremećaja.

Nedović podsjeća da se znaci autizma mogu ispoljiti već u prvim mjesecima života. “Tako se dešava da na dodir reaguje grčenjem, umjesto privijanjem uz roditelja, ne reaguje na zvuk majčinog glasa ili povratak roditelja koje je bilo odsutno ili ne pruža ruke ka njemu, ne koristi kažiprst da ukaže na neke, njemu zanimljive objekte ili pojave. A upravo, odsustvo praćenja objekata ili osoba pogledom i odsustvo simboličke igre,  korisni su indikatori za moguće postojanje autističnog poremećaja”, poručuje Nedović.

Repriza emisije “Tajne zdravlja” biće emitovana danas  na programu Radija Bijelo Polje od 18:15 časova

Autorka:Tanja Dangubić

Foto:Vladimir Jelić